Dili – Selebrasaun Jubileu estraordináriu Misaun nian no tinan 30 Papa S. João Paulo II nia vizita iha Timor-Leste halo sai ida de’it, ohin 30 Outubru. Atividade sira organiza iha Dioseze ida-idak no mós iha nasionál.

Grupu sira OPIAM nian rihun rua halibur iha Dili ba loron haat nia laran atu reza, aprende, reflete no selebra Loron ne’e. Iha loraik 29 Outubru, iha prosisaun orasaun no velada iha Tasi-Tolu, no iha 30 Outubru, Santa Missa ho intensaun rua mensiona iha leten. Amululik atus ida limanulu-resin-haat konselebra ho Bispu na’in haat. Bispu óspede mai husi Darwin, Australia, no husi Kupang no Pontianak mai Vigáriu Jerál sira.

Santa Missa iha Tasi-Tolu, fatin ne’ebé tinan 30 liubá simu Papa João Paulo II, ohin la nakonu hanesan tempu ne’ebá, ne’ebé tuir D. Norberto Amaral, ne’ebé prezide Missa nia hanoin, tanba oras ne’e ema patarata ona, moris di’ak ona no la presiza ona Maromak.

Komenta Evanjellu iha nia omilia, Amu-Bispu Norberto foti fraze “Ohin Salvasaun tama iha uma ida-ne’e”, kona-ba Zaqueu, ema riku ida, publikanu. “Ema publikanu mak kolaboradór ema Romanu sira nian, ne’ebé na’ok-teen mós, ahi han rai, manipuladór mós ida mak nia, sae tan selingkuh…tanba sá? Tanba se nia ba kobra impostu mak ema la fó eh osan la iha, nia matan monu ba labarik feto iha uma-laran, nia piska de’it…atu habadak nia ema sala-na’in ida”. Maski nune’e, Amu Norberto dehan, ninia di’ak mak “iha dezeju, hakarak atu hasoru Jezús. No wainhira hasoru Jezús mak akontese buat ida importante ba nia moris: transforma nia moris. La’ós de’it transforma, maibé revivifika, fó moris fali ba ema ida-ne’e”. Bainhira ema hakarak hasoru Maromak, Maromak nia grasa tun ba nia, transforma ema ne’e ba kriatura foun ida, Maromak nia oan, hetan moris ba Reinu Lalehan. “Sinál mak han hamutuk iha nia uma-laran”.

“Jezús ne’ebé mai hasoru ema iha mundu ne’e mak Liafuan, halo An ba ema no ma moris hamutuk ho ita”. Amu-Bispu kontinua hodi dehan katak “Liafuan ida-ne’e tama iha Timor-Leste tinan atus lima kotuk liubá, transforma nia an husi moris uluk ba moris foun, nu’udar kriatura foun eh nu’udar Maromak oan” hanesan Zaqueu. Tanba “Liafuan ne’e mak misionáriu sira mai haklaken mai ita”. Moris nafatin ne’e iha ne’ebé? Iha rai ne’e ka iha sorin balun bá? Maibé ita tenke hakarak, mak Maromak bele tama iha ita-nia fuan, ita-nia uma-laran. “Jezús de’it mak bele fó moris, fó naroman”.

S. João Paulo II dehan ba sarani sira: “Iha Kristu de’it mak ita hetan domin loloos no moris nakonu. No nuen’e ha’u konvida atu hateke ba Kristu (3 Outubru 1978). Amu Norberto halo pergunta atu hili: “Hateke ba Jezús ka hateke ba ita-nia rikusoin; hateke de’it ba mundu raiklaran nia beleza ida-ne’e; eh hateke de’it ba malu to’o ona?”

Ne’e mak S. João Paulo II husu mai ita, tinan 30 liubá, atu hateke ba Kristu, ne’ebé terus hanesan Povu Timor terus iha tempu ne’ebá, fó esperansa mai ita. S. João Paulo II mai no fó esperansa, no akontese duni, 20 Maiu 2002.

Selebrasaun Jubileu Estraordináriu ne’e husu ita atu haklaken moris foun ne’ebé ita simu, transforma no revivifika ema atu loron ida ita to’o ksolok iha Reinu Lalehan. Ba Jubileu ne’e, “Sarani sira tenke aprezenta Evanjellu ba ema ho modu atraente no ba ne’e tenke sai husi uma”, Papa Francisco husu. Nu’udar “batizadu” ita “enviadu”, la’ós de’it padre no madre sira. “Jezús fó moris ona mai ita, ita labele kaan-teen”, nune’e, ita “assume ita-nia an nu’udar sarani no kumpri mós devér nu’udar sarani”.