Maria Virjen Loreto nian

Maria Virjen Loreto nian

Uma ida ho de’it muru tolu, ne’e duni nakloke, ba mundu no ba ema hotu. Nune’e mak Uma Santa Nazaré ninia aprezentasaun, ne’ebé tuir tradisaun, “liuhusi anju sira-nia ministériu”, lori ba Loreto: Maria nia uma iha rai ne’e, fatin ne’ebé nia simu Anju Gabriel nia anúnsiu no moris hamutuk ho José no Jezús, mak sasin eventu importante liu istória nian: Inkarnasaun.

Maria nia Uma, Sagrada Família nia Uma no ema hotu nia Uma

Peskiza istórika sira, arkeolójika no sientífika parese konfirma ninia autentisisdade, ne’ebé ba dala uluk Papa Clemente V konfirma ho bula ida iha 1310. Estudu foun ida mós hatudu katak fatuk sira konstrusaun nian tuir duni uzu Natabei nian, ne’ebé hala’o iha Galielia iha Jesús nia tempu. Iha ni amuru iha “grafitti” ne’ebé tuir espesialista sira iha orijen judeu-kristaun no materiál konstrusaun nian la’ós ida uza iha rai Marche (Itália). Aleinde ne’e, ema hetan mós krús lima hena nian, karik pertense ba “kruzada” sira ni restu balun avestrús nia tolun nian, símbolu Inkarnasaun nian, ne’ebé hetan iha bloku sira Uma Santa nian, iha-ne’ebé ninia perímetru  korresponde perfeitamente ho  fundamentu nia dimensaun ne’ebé sei hela iha Nazaré. Maibé tanba sá didin tolu: Karik sira harii iha parte ida Na’i-Feto nia uma, nu’udar muru molok tama Na’i-Feto nia uma ne’ebé harii hodi ke’e iha gruta, ne’ebé ohin loron venera nu’udar Bazílika Anunsiasaun nian iha NAzaré.

Anju sira mak lori

Ita barak husu oinsá mak lori relíkua Uma Santa nia didin ne’ebé haree ho matan la posivel atu rekonstroe, aleinde bele sobrevive mós ba inséndiu boot iha 1921 iha-ne’ebé dekorasaun pintura sira-nian iha Santuáriu no no “Madonna Nera” ai-nian orijinál mós estraga hotu. Tradisaun haktuir katak iha 1291, depoizde espulsaun Kruzada sira-nian husi Palestina, ema lori uma-didin ulukanani ba Illiria, iha  Kroasia no hafoin iha sidade “Centro Italia” nian. Iha krónika 1465 nian ne’ebé Teramano hakerek haktuir: “…bainhira povu Galileia nian no Nazaré nian abandona fiar iha Kristu no aseita fiar Maomé nian, Anju sira lori tiha husi nia fatin uma-kreda ne’e no ba tau iha Schiavonia. Maibé iha ne’ebá ema sira la fó onra loloos ba Maria… Nune’e husi fatin ne’ebá, Anju sira kori liuhusi tasi, iha territóriu Recanati nian”. Hodi valoriza kódigu antigu ‘Chartularium culisanense’, ema barak fiar iha ipóteze katak anju sira tradisaun nain ne’ebé loti Uma Santa. la’ós seluk maibé família nobre Angeli (signifika anju sira) nian, bizantina Épiro nian, ne’ebé iha sékulu XIII salva relíkua ne’e liuhusi tasi husi sarasenu sira nia atake sira. Maibé, tanba montajen muru nian ne’ebé perfeitu no fatuk sira nia konservasaun ne’ebé di’ak, halo atu ema halo interpretasaun sobrenaturál kona-ba tranporte Uma Santa Maria nian.

Uma ida iha ema sira-nia lurón

Kolokasaun Uma nian iha “lurón públiku” ida impresionante rebes. “Iha aspetu ida-ne’e 0 Bento XVI hateten bainhira vizita Loreto iha 2012 – rai didi’ak mensajen singulár uma ne’e nian: la’ós uma privada ida, maibé uma nakloke ba ema hotu, nia iha lurón ba ita hotu. Ita hotu iha dalan ba horik-fatin seluk: Sidade Eterna”.

Festa litúrjika (fakultativa) Na’i-Feto Loreto nian hala’o iha 10 Dezembru, atu hanoin hikas data iha-ne’ebé Uma Santa Nazaré nian to’o iha Loreto.