venerdì, Maggio 9, 2025
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
Advertisement
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Ámbitu Sira
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
    • Adminstrasaun
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Ámbitu Sira
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
    • Adminstrasaun
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
No Result
View All Result

Beata Maria Troncatti: misionária sasin domin nian

by admin
25/08/2023
in Família Saleziana, Karizma, Santu/a no Beatu/a
Share on FacebookShare on TwitterEmail

 

25 Agostu

Biografia badak Beata Maria Troncatti nian

Maria Troncatti moris iha Pisogneto di Corteno Golgi (BS) loron 16 Fevereiru 1883, oan dasanuluk husi na’in 14 husi Giacomo no Maria Rotondi. Ho esperiénsia moris nian bainhira kiik hakmatek de’it, nu’udar adolexente badinas no vida sarani simples maibé kle’an  iha família no iha komunidade parrókial halo nia sai sensível ba vokasaun relijioza, ne’ebé dudu nia atu tama iha Institutu FMA bainhira nia tinan 21, iha Torino.

Durante funu mundiál dahuluk, irmán ona, nu’udar enfermeira no membru krus vermella nian nia fó asisténsia iha ospitál militár Varazze nian; hafoin nia servisu nu’udar enfermeira iha koléjiu Nizza Monferrato (Asti) hodi halo prátika no manán esperiénsia iha sala operasaun. Iha loron 25 Juñu 1915, tan hetan perigu husi tempestade no bee-sa’e maka’as, nia halo votu katak se nia hetan salvasaun, nia sei bá nu’udar misionária ho ema-moras lepra sira.

Iha tinan 1922 de’it mak nia hetan lisensa atu bá nu’udar misionária iha Ecuador, iha ai-laran boot Amazonas nian,iha ema fuik si’ak-teen Kivaros sira-nia reinu, ne’ebé nein Inka no españól sira konsege halo sira sai maus. Monseñor Comin, vigáriu apostóliku  Méndez no Gualaquiza nian, maski apresia irmán Maria Troncatti nia espíritu misionáriu ne’ebé maka’as, komunika ba Amu-Papa Bentu XV ninia preokupasaun kona-ba posibilidade atu evanjeliza populasaun sira ne’ebá nian, hodi dehan katak evanjeliza povu sira ne’e hanesan “rega bee ba ai-sanak maran ida”. Amu-Papa hatán” “Imi kontinua no ai-sanak sei natubu”.

Depoizde permanénsia iha Chunchi, povoasaun boot iha Kordilleira Ande Ecuador nian, iha ne’ebé irmán Maria sai mós nu‘udar médiku no farmaseútiku, tempu ne’ebé hein kle’ur ona to’o ona atu halo viajen tama ai-laran fuik Loro-sa’e nian. Viajen ne’ebé hasoru susar oioin no mós iha fatin fuik laran lori kedas fulan ida tomak, no lori  ba irmán Maria no irmán rua seluk ba Macas, iha mota-boot Upano nia ninin, reinu samodok no samea sira-nian no ema Kivaros si’ak-teen sira nian, ne’ebé mós famozu nu’udar kanibál ka han na’an ema nian. Iha ne’e irmán Maria, ne’ebé hetan knaar nu’udar superiora, funda misaun foun no, enkuantu nia kura ema-nia kanek sira, isin-manas no epidemia sira, “nia hateke ba sira-nia klamar, dalabarak iha kondisaun aat liután isin nian, hodi buka manán tauk hotu no hasoru ho desizaun situasaun difisil ne’ebé husu empeñu boot”. Iha tempu badak irmán sira konsege dada Kivaros sira-nia simpatia, ne’ebé hatene tiha katak madre Troncatti hatene kura moras di’ak liufali sira-nia matan-dook. Sira mai nabanaban atu hetan kura no husu ai-moruk,

Irmán Maria  aprende liafuan sira iha lia Kivaros husi labarik feto ida ne’ebé sai tiha orfán, mai husu asisténsia no alojamentu ba Irmán sira.  “Iha ninia pasta ai-moruk nian, nia lori mós ninia kadernu ki’ik-oan; enkuantu kura ema nia kanek no moras sira, nia aproveita atu halo koñese Maromak nia Liafuan ba ema-moras sira no sira-nia parente. Konfiansa ba irmán sai boot loron ba loron no la’ós de’it husi parte feto sira-nian, maibé mós parte ida ne’ebé sadik no hadook-an, mane sira, to’o halo nia liu ba mai ho hakmatek, hodi kumprimenta nia ho reverénsia no respeitu, iha uma-tali ka duut sira ema fuik sira ne’e nia leet” (Bianchi).

Liuhusi difikuldade no sakrifísiu barak obra umanitária irmán Maria nian bele sai konkretu liután ho ospitál, alojamentu, eskola, sentru asisténsia, sentru saúde ambulatóriu nune’e hadi’ak ho modu jerál ema nia kualidade moris nian. “Hale’u misaun Macas tomak sai hanesan família boot ida; no hotu-hotu liuhusi Maria Troncatti nia liman no fuan”. Bainhira derepente epidemia sarampu nian, ne’ebé hamtauk tebes ema Kivaros sira, Irmán  Maria konsege hasai husi mate-nia liman, maioria ne’ebé sai vítima moras ne’e nian; bainhira moris mai labarik ida ne’ebé deforme ka ilejítimu, ne’ebé tuir lei kivaros sira-nian tenke oho tiha, madre Maria fó hatene ba sira katak labarik desgrasadu ne’e nia hakarak ba nia basá Maromak lakohi atu ema hasai ninia moris.

Madre Troncatti ho kbiit tomak ba kontra lei oho nian no vingansa nian no kostume antigu sira ne’ebé lakohi simu sira ne’ebé fraku, aleijadu ka ki’ik-oan.

Lalais nia mós sai matenek kona-ba labarik sira-nia moras (pediatria) no mós kona-ba feto nia saúde (ostétrika). Irmán Maria haklaken ho lian maka’as – no liuliu ho lian hahalok sira-nian – labarik sira-nia direitu ba moris iha povoasaun tomak. Hatene ida-ne’e, dalabarak membru família rasik mak salva labarik sira husi lei todan no la loos ida-ne’e hodi entrega ba irmán Maria. Dalaruma sira entrega mós ba nia kivaros feto-raan sira ne’ebé servisu ba kolóniu sira no sai isin-rua, tanba se sira fila fali ba sira-nia knua iha ai-laran sira sei mate.

“Krónaka”, kadernu atu hodi hakerek akontesimentu importante sira komunidade nian no apostoladu nian, nakonu ho labarik sira ne’ebé ema entrega ba irmán sira, ka soe hela no hafoin providénsia lori mai misaun, nu’udar fatin hakmatek zona franca ida ba moris, oázis ida ba moris .

Bele dehan katak irmán Maria lori ba ai-laran labarik sira-nia direitu, maski la hatene. “Irmán sira hakat liu mota boot no si’ak Upano nian, iha-ne’ebé iha tempu antigu harii no hafoin harahun tiha Sevilla Osan-mean nain ne’ebé famozu liu, entre uma tali sira Shuar sira nian, ne’ebé ódiu ema mutin sira tanba identifika sira ho kolonizadór sira. Mota Upano luan kilómetru barak, fahe ba parte barak no nia korrente forte liu no hamtauk tanba dalabarak mak nia sai rate ba ema no embarkasaun lubuk ida, maibé irmán Maria hakat liu nia lahó tauk atu assiste ema moras sira no halo obra evanjelizasaun nian. Ba irmán sira ida-ne’e mak aventura tebes ida atu la’o tuir fatin sira ne’ebé laiha dalan ida mós, nakonu ho perigu sira ai-laran no mota nian. Maski nune’e, apelu atu evanjeliza no atu tulun husi ai-laran nia sikun ida-ne’e nian maka’as liufali no irmán sira la para maski “brujo” (buan), matan-dook ne’ebé kura ema no uza majia, buka ho modu hotu atu labele fó batizmu ba rai-na’in sira. Iha tinan 43 nia laran iha nia haka’as an kole-laek nian, irmán Maria halo “natubu ai-sanak maran”, hodi konsagra nia moris rasik ba rai-na’in sira nia evanjelizasaun no hasa’e sira-nia vida morál no sosiál maski iha perigu no susar foun oioin ne’ebé mosu loron ba loron.

Nia rasik hili atu la fila tan ba Itália atu la husik hela ninia misaun. Nia mate ho modu trájiku iha asidente aviaun nian bainhira besik atu to’o Lima, iha Perú, atu foti ai-moruk sira ba ninia ema-moras sira. Nia mate iha loraik loron 25 Agostu 1969 iha zona Sucuá nian no Governu lokál deklara loron lakon madre Troncatti nian nu’udar loron lutu nasionál.

Tags: Maria Troncatti
Previous Post

S. Bartolomeu Apóstolu

Next Post

Beatu Ceferino Namuncurá (1886-1905)

Related Posts

Festa Saun José nu’udar Beata Virjen Maria nia kaben

Festa Saun José nu’udar Beata Virjen Maria nia kaben

by Redasaun

19-marsu-2025 Dili- Timor-Leste ; Jose Mai husi desendente husi liñajen David nian too Jacob (Mt 1,16) no Eli (Lc 3,23),...

Saun Luigi Versiglia no Callisto Caravario, Amlulik no mártir. Festa ba kreda Timor no nu’udar patrono ba Salesiano sira.

Saun Luigi Versiglia no Callisto Caravario, Amlulik no mártir. Festa ba kreda Timor no nu’udar patrono ba Salesiano sira.

by Redasaun

  Callisto Caravário moris iha Courgnè, Italia, loron 8 junho 1903. Moris hosi família simples no fiar na'in. Tama Noviciado...

Iha dalan ho Irmán Maria Troncatti

Iha dalan ho Irmán Maria Troncatti

by Redasaun

  Loron 16 fulan-Fevereiru tinan 2025 selebra aniversáriu moris nian ba dala 142 Beata Maria Troncatti, Maria Auxiliadora nia Oan-Feto,...

Copyright FMATIN© 2025 All rights reserved

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Ámbitu Sira
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
    • Adminstrasaun
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio


Copyright FMATIN © 2025. All Rights Reserved.