Loron Mundiál kontra Tráfiku Umanu: Ekonomia la’ós liu hosi dalan fa’an ema

Dili – Grupu Talitha Kum Timor-Leste nian halibur hamutuk iha loron Santa Bakhita nian (8 Fevereiru 2021), iha Madre OSF- Convento Santa Elisabeth, Taibesi, hodi hanoin hikas LORON ORASAUN MUNDIÁL ATU KONXIENTIZA HODI KONTRA TRÁFIKU UMANU ba dala neen iha mundu. Iha mundu ohin loron tráfiku umanu afeta maka’as ba ema hotu nia moris liu-liu ba ema sira ne’ebé kiak no kategoria hanesan ema ki’ik ou idade minoria ba iha sosiedade nia le’et. Sira ne’ebé hela iha dalan ninin, forsa laiha henesan feto no labarik kiik sira ne’ebé sai hanesan vitima ba injustisa no abuzu seksuál. Tema ba loron ne’e mak EKONOMIA LA’ÓS LIU HOSI DALAN FA’AN EMA.

Grupu Talitha Kum oferese mós Santa misa no prezide husi Padre Carlito da Costa, OCARM prezidente Talitakum nian. Iha Padre nia omilia dehan ohin loron ita selebra festa Santa Josefina Bakhita patrona/padroeira ba sira ne’ebé sai vítima tráfiku umanu nian, ohin loron fatin barak ema hotu halo orasaun inklui mós Talitha Kum Asia nian iha asaun reza hamutuk no iha orasaun mundiál ba sira ne’ebé mak sai vítima ba tráfiku umanu.

Iha primeira leitura ko’alia kona ba kriasaun oinsá mak Maromak kria mundu buat hotu-hotu desde inísiu Maromak hakarak buat hotu ne’e di’ak, Maromak nunka kria buat a’at iha ema  nia-an, Maromak hakarak buat hotu ne’e di’ak no la’o tuir nia dalan maibé dala barak ema realidade too mai ohin loron buat aat mak domina  barak liu. Iha segunda leitura  koalia ba ida ne’e oinsá mak ema laran di’ak sira tenke saran ka sakrifika sira nia-an atu halo di’ak iha sira nia moris  Saun Paulo  ko’alia kona ba  Jesus hatudu ida ne’e la iha ema ida ne’ebé saran nia-an ba ema tanba domin  Jezús fó Nia ba ema hodi mate ih krus.

Iha Evanjellu mós dehan Oinsá ita halo di’ak ba ema seluk wainhira halo di’ak ba nia maluk sira, ba ita ne’e fiar iha Jesus ita fó la husu fila fali fó ho domin tanba ne’e mak Santa Josefina Bakhita ninia lema ne’ebé dehan Maromak hadomi ita ne’e estraordináriu, hadomi tebes ita tanba ne’e ita mós hadomi malu mós hadomin ema hotu-hotu maibe ita mós tenke iha kompasaun laran luak ba malu.

Hanesan mós Amu-Papa Fransisco fó hanoin ba ita hotu katak atu promove meios hanoin foun kona ba ita ema, oinsá moris loron-loron, sosiedade no ita nia relasaun ho natureza, Laudato Si (Tau matan ba ita nia hela fatin hamutuk). Wainhira ita fó resposta  ba Amu-Papa nia konvite ne’e no loke ita nia an ba moris ne’ebé simple liu ne’ebé nakonu ho domin no desafia ulun boot ekonomia no polítika sira nian, ho meius ne’e de’it mak bele minimiza ka halakon dezikilibriu entre kiak ho riku.

Iha mós Símbolu Kompromisu nian; Hanesan lilin ne’ebé halakan nu’udar sinál komitmentu atu tau matan fó tulun no lolo liman atu liberta sira ne’ebé iha terus laran tanba pratika tráfiku umanu (Fa’an ema no sai eskravidaun) Na’i Maromak bolu ita hotu tuir nia tanba Nia iha domin no laran luak ba ita , tan ne’e ita mós presiza hatan ba bolu ne’e ho domin ne’ebé boot no kle’an kattak husi domin lolos mak paz no unidade iha ita nia moris loron-loron.

Ir. Ana Ivonia, FMA