mercoledì, Giugno 18, 2025
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
Advertisement
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
No Result
View All Result

Vaticano no Timor-Leste asina Concordata

by admin
14/08/2015
in Husi Kreda
Share on FacebookShare on TwitterEmail

parolin-araujoDili – Timor-Leste moris momentu istóriku importante liu tanba selebra tinan 500 evanjelizasaun nian ho prezensa misionáriu dahuluk sira ne’ebé mai hamutuk ho ema Portugal sira iha 1515. Iha selebrasaun tinan 500 nia laran, Estadu Vaticano ho Amu-Papa nia legadu Sekretáriu Estado Vaticano nian, Pietro Parolin, no Estadu Timor-Leste ho Primeiru Ministru, Rui Maria de Araújo assina Concordata, kuadru jurídiku ralasaun bilaterál  sira-nian entre Estadu rua ne’e.  Asinatura assume relevánsia partikulár tanba ba dala uluk mak asina Concordata la’ós  iha Vaticano no mós tanba iha véspera  tinan 500 Evanjelu tama Timor-Leste liuhusi misionáriu sira husi Portugal.

Concordata define no garante estatutu jurídiku Igreja Katólika nian no regula área oioin hanesan: “Matrimóniu kanóniku; lokál sira kultu nian; instituisaun katólika sira ensinu no edukasaun nian; ensinu relijiaun iha eskola sira. Akordu mós “kontempla” área seluk hanesan atividade kuidadu karidade ne’ebé Kreda hala’o, kuidadu pastorál  forsa armada sira-nian no iha instituisaun penál no ospitál sira, no rejime propriedade no impostu nian. Tuir komunikadu Santa Sé nian, dokumentu konsiste iha “preámbulu ho artigu 26”.

Primeiru Ministru Rui Araújo destaka “onra boot” atu simu Amu-Papa Francisco nia enviadu iha Dili, “iha selebrasaun tinan 500 evanjelizasaun Timor-Leste nian”, hodi evidensia “apoiu espirituál no materiál” ne’ebé Igreja Katólika fó ba povu timorense no ninia “kontributu signifikativu ba prosesu libertasaun povu timorense nian”.

asina akordu“Estadu Timor-Leste rekoñese papél desizivu no nakonu durante luta ba independénsia. Igreja halo servisu boot ida no tulun atu lejitima nia kauza iha forum internasionál sira”, Rui hateten.

Sr. Rui Araújo konsidera katak “relasaun espesiál ” entre Timor-Leste no Igreja reflete iha “faktu istóriku Concordata nian ne’ebé asina iha Díli” no manifesta vontade Governu nian atu kontinua kolabora “iha parseria” ho Santa Sé no Igreja iha Timor-Leste.

Kardeál Pietro Parolin  dehan katak liufali akordu ida entre Estadu sira Concordata “soi nu’udar finalidade ema sira, iha kazu ida-ne’e ema sira Timor-Leste nian”, hodi define forma sira atu fó apoiu di’ak liután iha ninia dezenvolvimentu totál, materiál no espirituál”.

Nia evidensia katak “la iha segredu katak Santa Sé no Timor-Leste  kaer metin iha komún, valór sira, ne’ebé asegura povu sira nia dezenvolvimentu. Buat komún ne’e nia abut mak konverjénsia únika entre fiar no kultura, ne’ebé iha sékulu sira nia laran, sai karakterístika Timor-Leste nian”, ne’ebé iha konkretu ita selebra tinan ne’e.

Kard. Parolin esplika katak testu ne’ebé asina, reafirma  ida-idak nia responsabilidade iha sira-nia kompeténsia rasik,  hodi nota separasaun entre Estadu no Igreja “ne’ebé tenke komprende no respeita” no tau nia baze iha prinsípiu direitu internasionál iha termu sira liberdade ????????????????????????????????????relijioza atu profesa fiar katólika publikamente.

“Akordu oferese espasu no oportunidade ba Igreja Katólika atu atua iha sosiedade, tuir ninia misaun servisu nian ba povu no iha liña ho norma konstitusionál sira no lejislasaun lokál “, D. Pietro Parolin esplika.

Kardeál Parolin destaka importánsia akordu  nian iha Timor-Leste iha-ne’ebé Kreda kontribui, durante tinan 500, atu forma ” fibra sosiedade nian”, hodi asume nafatin “ho dignidade nia povu nia sofrimentu “, iha nia sorin, “iha defeza ba ninia direitu báziku liu”.

Papél ida “iha nasaun nia vida”, mak “nia kuda metin iha sosiedade timorense ne’ebé hakohak igreja la’ós tanba forsa surik nian maibé tanba abertura nia fuan nian”.

Tags: ConcordataKredaKreda KatólikaTimor-LesteTinan 500 evanjelizasaunVaticano
Previous Post

Papa Francisco nia katekeze kona-ba festa iha família

Next Post

Kard. Parolin ba konsagradu/a sira: “Sai nafatin povu ksolok nian”

Related Posts

AMO PAPA LEÃO IHA ANJELUS HATETEN : “MAI ITA REZA BA PAZ IHA MEDIO ORIENTE, UKRAINA NO BA MUNDO TOMAK”.

AMO PAPA LEÃO IHA ANJELUS HATETEN : “MAI ITA REZA BA PAZ IHA MEDIO ORIENTE, UKRAINA NO BA MUNDO TOMAK”.

by Redasaun

Iha prasa Saun Pedro, molok atu hahu orasaun mariana, Papa Leão XIV konvita atu ukun nain sira bele iha dialogu...

JESUS KRISTU ITA-NIA ESPERANSA. BARTIMEU. “ATEN-BRANI! HAMRIIK, NIA BOLU Ó!” (MC 10:49)

JESUS KRISTU ITA-NIA ESPERANSA. BARTIMEU. “ATEN-BRANI! HAMRIIK, NIA BOLU Ó!” (MC 10:49)

by Redasaun

Amu-Papa: Laiha hakilar ida ne’ebé Maromak la rona, mai ita lori ba Nia todan husi sira ne’ebé sente lakon. Katekeze...

OMELIA PAPA LEÃO XIV, BA MISA PENTEKOSTE, PRASA SAUN PEDRO VATICANO ROMA

OMELIA PAPA LEÃO XIV, BA MISA PENTEKOSTE, PRASA SAUN PEDRO VATICANO ROMA

by Redasaun

Papa Leão XIV: "Espíritu Santu bele halakon prejuizu sira, halakon ódiu no tulun ita atu harii dame" Pontífise, prezide Misa...

Copyright FMATIN© 2025 All rights reserved

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio


Copyright FMATIN © 2025. All Rights Reserved.