giovedì, Giugno 19, 2025
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
Advertisement
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
No Result
View All Result

Akompañamentu vokasionál: prioridade ida ohin nian

by admin
11/02/2018
in FMA News
Share on FacebookShare on TwitterEmail

Sam Phran (Tailándia) – Loron datoluk Verifika Tinan Tolu CIAO (Conferenza inter-inspetoriál Asia Orientale) hahú ho rezumu loron rua nia serbisu nian kona-ba kondisaun no difikuldade sira no atitude no prosesu sira. Depoizde aprezentasaun sínteze sira husi Ir Alma Castagna, Ir Runita subliña katak kona-ba hilin daruak “atu halo joven sai protagonista presiza formasaun ba sira kona-ba akompañamentu no sai evanjelizadór/a iha sira-nia maluk joven nia leet”.

Tuirmai Madre Jerál molok fó ninia “liafuan sira” nia agradese ba proposta sira ba hilin tolu ne’e no husu atu la husik monu leet de’it, maibé atu buka realiza sira.

Forma Irmán sira iha komunikasaun la’ós opsionál

Madre Yvonne nia liafuan sira foka kona-ba kampu misaun FMA sira-nian: joven sira. Joven sira mak evanjelizadór/a efikás ba joven sira seluk”. Liga ho preparasaun ba Sínodu iha-ne’ebé Amu-Papa Francisco husu atu rona joven, Madre Yvonne dehan katak “rona sira mak axeze ida, ne’ebé husu sai husi ita-nia rain”. 

Nune’e nia husu atu fó atensaun ba “Forma Irmán sira iha komunikasaun, tanba ita labele sai edukadora no evanjelizadora ohin loron se la koñese mundu komunikasaun nian, tanba iha risku ita tranzmiti mensajen ne’ebé joven sira la komprende.” Nia enfatiza: “Ne’e la’ós opsionál, maibé nesesáriu…, la’os semináriu, maibé kontínua…… tama ho liberdade iha mundu komunikasaun, la’ós sai atan ba komunikasaun. Ha’u haree difikuldade boot iha Institutu atu forma ba komunikasaun”. Nia hatutna tan: “Ita tenke iha oin. Don Bosco sempre iha oin”.

Tuir Madre Jerál, Kongregasaun seluk dehan katak, “ita-nia kongregasaun iha posibilidade atu forma… Ita labele lakon tempu ba formasaun. Ita tenke iha oin, la’ós opsionál”, nia repete dala rua. “Presiza forma didi’ak Irmán ida atu forma sira seluk”.

Ho joven sira – Karakterístika sira akompañamentu vokasionál nian

Joven sira ta’uk “sin” ba nafatin. “Presiza akompaña no akompaña nia rezumu ita hetan iha verbu tolu: rekoñese, interpreta, hili.  Ha’u insiste kona-ba ‘horik ho’, ne’e mak asisténsia saleziana; liuliu iha momentu la formál/informál mak sinál amizade ho sira”.

Madre Yvonne insiste iha Pastorál Vokasionál: “Pastorál vokasionál tenke inklui iha pastorál juveníl. Ita dehan kona-ba ne’e tina 30 ona, maibé oinsá ita hala’o ida-ne’e? Pastorál hotu tenke tulun joven sira atu deskobre sira-nia fatin iha moris, sira-nia vokasaun. Ida-ne’e responsabilidade. Se ita la to’o ba ida-ne’e ita la hala’o ita-nia misaun to’o rohan”.

“Akompañamentu vokasionál mak prioridade ida ohin nian – nia tenik – tanba joven barak mesa-mesak de’it. Sira la iha posibilidade atu partilla ho ema seluk. Iha nesesidade boot atu rona, atu hetan komprensaun, atu iha ema ruma ho sira. Ita FMA, presiza husu, oinsá ita moris akompañamentu pesoál joven sira-nian”.

Ho forsa nia dehan: “Ha’u lakohi katak imi la iha tempu atu akompaña joven. Tempu la eziste. Maibé eziste tempu ne’ebé ita ezije atu foti. Bainhira iha buat ruma importante ita hetan tempu. Se ita la iha tempu ne’e sinál katak la’ós importante. La’ós problema tempu nian, maibé problema fuan nian atu deside hasoru ema ida-idak. Iha fuan laran iha dezeju atu hasoru joven”.

Tuir Madre Yvonne “ida-ne’e tenke hahú iha akompañamentu entre ita. Tanba ita la moris didi’ak kona-ba akompañamentu entre ita, ita la hatene akompaña ema seluk. Pasu primeiru mak pasu atu akompaña malu. Semináriu fó naroman kona-ba prátika iha moris, maibé se la pratika la serve semináriu ida. Keta dehan ita la preparada, tanba ita hotu edukadór/a. Tanba eduka mak akompaña”.

Pastorál vokasionál husu akompañamentu pesoál. No joven ida-idak tenke hatene saida mak Maromak husu ba nia. Akompañamentu grupu nian importante, maibé mós pesoál, tanba ema ida-idak la hanesan. “Alunu rihun rua iha eskola oinsá akompaña? La iha hilin seluk no ita tenke buka posibilidade”.

Joven sira mak “ita-nia Terra Santa. Don Bosco nia misaun moris iha nia fuan domin nian ba joven sira. Joven sira presiza ema ne’ebé hela ho sira, ne’eb´eiha konfiansa ba sira, ne’ebé la’o hos sira… ema sira ne’é la saran de’it an ba sira, maibé hatene mós aprende husi sira”. Don Bosco nia prezensa iha foin-sa’e sira nia leet mak prezensa ternura nian, ne’ebé lori atu fó nia moris tomak ba sira, ba sira-nia ksolok.

“Akompañamentu vokasionál mak prioridade ida ohin nian”. Tanba joven barak mesa-meska de’it. Sira la iha posibilidade atu partilla ho ema seluk. Iha nesesidade boot atu rona, atu hetna komprensaun, atu iha ema ruma ho sira. “Ita FMA, presiza husu, oinsá ita moris akompañamentu pesoál joven sira-nian”.

Ha’u lakohi katak imi la iha tempu atu akompaña joven. Tempu la eziste. Maibé eziste tempu ne’ebé ita ezjije atu foti. Bainhira iha buat ruma importante ita hetna tmepu. Se ita la iha tmepu ne’e sinál katak la’ós importante. La’ós problema tempu nian, Maibé problema fuan nian atu deside hasoru ema ida-idak. Iha fuan laran iha dezeju atu hasoru joven. Maibé ida-ne’e hahú iha akompañamentu entre ita. Tanba ita la moris didi’ak kona-ba akompañamentu entre ita, ita la hatene akompaña ema seluk. Pasu primeiru mak pasu atu akompaña. Seminaáriu fó naroman kona-ba prátika iha moris, maibé se la pratika la serve semináriu ida. Keta dehan ita preparada, tanba ita hotu edukadór/a. Tanba eduka mak akompaña”.

Nune’e Madre Jerál dirije ba Provinsiál sira: “Ha’u konvida provinsiál sira, bainhira vizita uma sira fó tempu atu rona joven sira ne’ebé hakarak ko’alia ba imi kona-ba buat naran de’it sira hakarak. Ida-ne’e ba Irmán sira seluk mós. Ha’u husu mós ba leigu/a sira ne’ebé serbisu ho ita. Hamutuk nu’udar komunidade!”

Nia enfatiza: “Ha’u husu, la’ós enkoraja, atu iha estratéjia akompañamentu vokasionál. Ita rona, halo diálogu no propoin responsabilidade ba sira. Hodi fó responsabilidade mak joven sira deskobre sira-nia don sira, sira-nia kapasidade sira”.

Fanun fuan oratorianu no misionáriu

Ba Don Bosco oratóriu mak tipu hotu obra no atividade nian ba foin-sa’e sira. Ne’e mak estilu pastorál Don Bosco no Madre Mazzarello nian (formál no informál). Liufali estrutura ida, oratóriu mak “espasu mentál ida, fuan ida ne’ebé fekit no hadomi”, atitude ida ne’eb’e tenke inspira Pastorál Juveníl hotu”.

Nune’e, keta haluha katak “Joven sira mak evanjelizadór di’ak liu ba maluk sira no mós evanjeliza ita. Vides mak meiu ida atu halo esperiénsia deskobre vokasaun”.

Dezafiu sira mai FMA no Komunidade Edukativa mak “konfiansa; neon kro’at atu lee realidade mundu nian, no audásia evanjélika. Don Bosco konfia joven sira, ho joven kiak sira mak nia harii kongregasaun Saleziana atu eduka joven sira. Joven sira tenke haree katak importante atu ariska moris ba Evanjellu.

Tebes duni, Madre Yvonne nia liafuan sira ohin nian la’o duni hamutuk ho partilla ne’ebé Inspetoria sira CIAO nian halo kona-ba jestu profétiku sira atu bá hasoru periferia foun sira iha ida-idka nia kontestu.

Tags: AkompañamentuAkompañamentu vokasionál
Previous Post

SANTO PADRE FRANCISCO NIA LIA MENON BA KUARESMA 2018

Next Post

Aprezentasaun livru “Orientamenti per la gestioni dei beni”

Related Posts

WORKSHOP DOKUMENTU FINAL SINODU BISPO SIRA NIAN  KREDA IDA SINODAL: “KOMUÑAUN,  PARTISIPASAUN NO MISAUN”

WORKSHOP DOKUMENTU FINAL SINODU BISPO SIRA NIAN KREDA IDA SINODAL: “KOMUÑAUN, PARTISIPASAUN NO MISAUN”

by Redasaun

Dili-Comoro centru formasaun João Paulo II (Timor-Leste) iha loron 7 fulan juñu tinan 2025. Iha loron 7 fulan juñu tinan...

IRMÁN MARIA TRONCATTI: LOGO OFISIÁL

IRMÁN MARIA TRONCATTI: LOGO OFISIÁL

by Redasaun

Enkuantu hein hela data Kanonizasaun Irmán Maria Troncatti (1883-1969), Filha de Maria Auxiliadora misionária iha Ekuadór, ne’ebé Papa Francisco fó...

SEMINAR INKULTURASAUN “FIAR NE’EBE INKARNA IHA KULTURA”

SEMINAR INKULTURASAUN “FIAR NE’EBE INKARNA IHA KULTURA”

by Redasaun

Iha loron 31 fulan maio tinan 2025, iha Inspetoria TIN (Timor Indonesia), irman FMA sira hamutuk ho leigos sira, professor,...

Copyright FMATIN© 2025 All rights reserved

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio


Copyright FMATIN © 2025. All Rights Reserved.