mercoledì, Giugno 18, 2025
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
Advertisement
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
No Result
View All Result

Hadomi no tau matan ba ita hotu nia Uma

by admin
04/03/2017
in Ekolojia, FMA News
Share on FacebookShare on TwitterEmail

Venilale – Iha programasaun komunidade St. Maria Mazzarello (Venilale) ba 2017, dalan ne’ebé komunidade edukativa hakarak fó kontinuidade mak hala’o hanorin sira iha Papa Francisco nia ensíklika Laudato Sí, kona-ba kuidadu eh tau matan ba ita-nia uma komún. Amu-Papa hateten katak “bolun urjente atu proteje ita-nia uma komún inklui preokupasaun atu lori família umana tomak atu buka dezenvolvimentu sustentavel no integrál, basá ita hatene katak sasán bele muda” (LS 13).

Atividade sira kona-ba ekolojia integrál ne’ebé programa ona mak kuda ai-hun oan sira, hanorin resiklajen no sensibiliza ba moris iha ambiente moos hodi la soe foer arbiru no halo limpeza.

Atu bele implementa atividade ida-ne’e, komunidade edukativa St. Maria Mazzarello Venilale, halo aprosimasaun ba autoridade lokál sira husi administradór postu Venilale, ne’ebéko ntaktu xefe-suku sira ne’ebé iha interese atu halo “greening” ba sira-nia fatin. Suku rua ne’ebé iha interese mak Uatu-Lia no Uatu-Haco. Husi ne’e mak komunidade edukativa, liuliu diresaun Escola Técnico-Vocacional Hotelaria e Turismo, St. Maria Mazzarello nian, hahú halo enkontru dala rua ho autoridade suku rua ne’e nian no deside fatin sira atu ba kuda no totál ai-hun ne’ebé presiza.

Programa ne’e hetan apoiu tomak husi Ministériu Agrikultura no Peskas (MAP) no ninia departementu florestrál, ne’ebé husi ninia parte hetan apoiu husi organizasaun Alemaña “Deutshe Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit” (GIZ) ne’ebé oferese ai-oan sira no mós apoiu ba lojístika, basá tuir Sr. Fernando Soares, Governu la iha osan atu bele hala’o programa reflorestrasaun ba Timor tomak, bá Baucau de’it mós labele.

Nune’e atividade ohin, 4 Marsu kuda ai-hun rihun rua (2.000) iha aldeia Uaito-Bonu, suku Uatu-Lia, Venilale, hetan susesu tanba kooperasaun eh serbisu rede ho Governu, NGO, populasaun no Instituisaun eskolár. Prezente iha atividade kuda ai-oan ne’e rai-na’in sira fatin kuda nian, tanba sira oferese rai no sira mak sei tau matan depoizde kuda, Diretór Rejionál MAP nian, Sr. Fernando Soares; Sra Isabel Pereira, asesora ba GIZ Timor-Leste; xefe suku Uatu-Lia Sr. Angelino Moisés Pereira, xefe aldeia Uaito-Bonu, Sr José Ximenes, Pe Abraão SDB, Diretór Eskola balun iha Venilale, no autoridade husi sub-distritu sira. Serimónia hahú ho benvinda ba bainaka husi MAP no husi GIZ, lia-menon sira, snack, hafoin abertura kuda.

Tuir xefe aldeia Uatu-Lia, Sr. Angelino, sira hili atu kuda ai-oan iha ne’e tanba erozaun ne’ebé akontese nafatin iha fatin ne’e, no erozaun ne’e iha impaktu ba mota Seisal nia ikun no área sira Laga nian. Nune’e mak presiza tau matan ba mota Seisal nia ulun atu evita estragu eh bee lori rai iha Mota Seisal nia ikun.

Molok kuda, tékniku sira husi MAP hanorin no halo uluk demonstrasaun oinsá kuda fini ai-oan sira: presiza fó distánsia metru tolu ba ai-hun ida-idak; bainhira kuda, tau uluk ba rai-kuak ‘top-soil’ ne’ebé riku ho estrume; loke plástiku didi’ak, atu keta hasai nia abut sira no rai kontinua belit ba ai-abut; kuak labele naruk demais, selae ita la’ós kuda ai maibé hakoi ai-oan; kuda tiha tau sinál katak kuda ona, hodi tau ai-tonka ne’ebé kesi ho plástiku metan uza atu hakiak fini.

Estudante sira, profesór/a sira, Irmán FMA sira, tékniku sira, bainaka sira, autoridade lokál no populasaun sira, hotu-hotu kolabora no serbisu hamutuk atu kuda ai-oan, no agradese mós ba Maromak ne’ebé haraik tempu di’ak (la udan maibé la iha loron manas mós) atu ema bele kolabora ho Na’i kriasaun nian no hala’o knaar atu tau-matan ba Rai ne’e.

Remata tiha kuda ai-hun, hotu-hotu halo almosu hamutuk iha área Uaito-Bonu, ho hahán prepara husi ETV St. Maria Mazzarello ho suporta husi MAP no GIZ.

Laudato Si mi Signore!!!

Tags: Ekolojia integrálhadomi naturezakonversaun ekolójikakuda ai-oanLaudato SI
Previous Post

Sensibiliza Polí­tika Protesaun Menoridade nia direitu no dignidade

Next Post

Konsulta beibeik Bíblia hanesan ita halo ho ‘celular’

Related Posts

WORKSHOP DOKUMENTU FINAL SINODU BISPO SIRA NIAN  KREDA IDA SINODAL: “KOMUÑAUN,  PARTISIPASAUN NO MISAUN”

WORKSHOP DOKUMENTU FINAL SINODU BISPO SIRA NIAN KREDA IDA SINODAL: “KOMUÑAUN, PARTISIPASAUN NO MISAUN”

by Redasaun

Dili-Comoro centru formasaun João Paulo II (Timor-Leste) iha loron 7 fulan juñu tinan 2025. Iha loron 7 fulan juñu tinan...

IRMÁN MARIA TRONCATTI: LOGO OFISIÁL

IRMÁN MARIA TRONCATTI: LOGO OFISIÁL

by Redasaun

Enkuantu hein hela data Kanonizasaun Irmán Maria Troncatti (1883-1969), Filha de Maria Auxiliadora misionária iha Ekuadór, ne’ebé Papa Francisco fó...

LORON MUNDIÁL AMBIENTE 2025

LORON MUNDIÁL AMBIENTE 2025

by Redasaun

Loron Mundiál Ambiente nian selebra iha loron 5 fulan-Juñu tinan 2025. Selebra ba dala uluk iha tinan 1973 no promove...

Copyright FMATIN© 2025 All rights reserved

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio


Copyright FMATIN © 2025. All Rights Reserved.