“Maromak nia Liafuan de’it bele hamanas ita-nia laran no halo ita esperimenta ksolok ida ne’ebé la bele rai ba ita-nia an de’it.”
Irmán, leigu no foin-sa’e
doben sira,
ita sei moris daudaun iha fulan rua ne’ebé importante liu iha moris Kreda nian: fulan Setembru (fulan Bíblia nian) no fulan Outubru
(fulan misionáriu nian).
Fulan Setembru halo ita hanoin no hakle’an katak “Sé mak hatene Maromak nia Futar Lia, hatene mós kriatura ida-idak nia signifikadu… ida ne’ebé hari’i ninia moris iha Maromak nia Liafuan, nia hari’i ho modun metin no sei dura” (VD 10). Tinan barak ona ita-nia Inspetoria fó valór ba Maromak nia Liafuan iha ninia programasaun no projetu sira, iha tinan ida-ne’e Dioseze Dili nian no fó importánsia ba koñesimentu Bíblia nian.
Se ita reflete, ita bele dehan katak ita hotu konxiente katak se ita la lee Maromak nia Liafuan, ita la fó ai-han ba ita-nia fiar, ba ita-nia moris espirituál. Maibé buat ne’e la to’o: “Simu Maromak nia Liafuan katak husik Nia forma ita-nia an, atu nune’e, ho Espíritu Santu nia kbiit, ita bele sai hanesan Kristu” (VD 50). Loron-loron ita presiza hanoin katak Bíblia mak “Ema ida”, sentru Bíblia nian mak Kristu, nune’e ita presiza lee ho Ninia matan no kumpri iha Nia.
Tanba ita la bele hatán ba Maromak se ita la hadomi Ninia Liafuan, tinan ida-ne’e, ba dala uluk, selebra Domingu Liafuan nian. Amu-Papa, iha surat “Misericordia et Misera” hakerek katak “di’ak liu se komunidade ida-idak, iha domingu ida Tinan Litúrjiku nian, bele hafoun ninia empeñu atu habelar, hatene no hakle’an Sagrada Eskritura: domingu ida ne’ebé dedika tomak ba Maromak nia Liafuan, atu kompriende rikusoin ne’ebé la mohu no mai husi diálogu konstante entre Maromak no Ninia povu”; no komunidade S. Egidio no Kongregasaun Paulina propoin ba loron 24 Setembru atu Kreda tomak selebra domingu ida ne’e.
Tuir fulan Setembru, ita tama iha fulan Outubru, fulan misionáriu: ligasaun entre momentu rua ne’e forte liu. Ita foin selebra hamutuk Festa Agradesimentu Inspetoria nian iha ne’ebé ita haksolok tanba ida-idak haka’as an atu hamanas fuan misionáriu: ha’u hakarak aproveita hodi agradese ba ida-idak nia partisipasaun no ba ida-idak nia empeñu iha fatin hela bá. Loron ida ne’ebá Maromak nia Liafuan ne’ebé ita rona iha Liturjia, parese ko’alia mai ita ida-idak no hatán ba ita-nia tema. Nune’e, iha momentu ida ne’ebá, ha’u konxiente katak ita la bele haklaken Maromak nia domin se ita la hatene no moris tuir Ninia Liafuan, ita-nia liafuan sira dala ruma mamuk, dala ruma ladún klaru: Maromak nia Liafuan de’it bele hamanas ita-nia laran no halo ita esperimenta ksolok ida ne’ebé la bele rai ba ita-nia an de’it.
Iha ninia mensajen ba Loron Mundiál misionáriu, Amu-Papa hakerek katak “Kreda nia misaun hari’i iha Evanjellu nia kbiit ne’ebé transforma. Evanjellu mak Liafoun Di’ak ne’ebé lori ksolok ne’ebé hada’et tanba oferese moris foun: Kristu moris hi’as nia moris”. Furak liu lee ita-nia apostoladu, ita-nia prezensa iha labarik no foin-sa’e sira leet ho karakterístika ida-ne’e, tanba ita la bele fó ba ema seluk buat ne’ebé ita rasik la iha no ba ita susar atu transforma an ho ita-nia kbiit de’it. Misaun husu mai ita kapasidade atu adapta ba ema seluk nia moris no nia sosiedade, hodi lori Maromak nia prezensa no hato’o Ninia hakarak ba tempu ida-ne’e. Loron-loron, ita simu bolun atu hala’o “misaun” ida-ne’e iha fatin iha ne’ebé ita hela bá, maibé Maromak bolu balun atu hala’o esperiénsia ida ne’e iha rai diferente ho ema ne’ebé la pertense ba ninia “grupu”. Maibé ita hotu, iha-ne’ebé de’it, ho sé de’it, hakarak fahe ksolok ne’ebé ita hetan hodi moris tuir Jezús, no halo esperiénsia kona-ba Ninia domin. Amu-Papa hateten katak foin-sa’e sira mak esperansa misaun nian no furak tebes haree foin-sa’e sira haksolok hodi lori Jezús iha dalan ida-idak, luron ida-dak, iha rai klaran tomak. Ho sentimentu ida ne’e, ita agradese Na’i ne’ebé bolu ita atu serbisu ba no hamutuk ho foin-sa’e sira no ita kontinua buka dalan atu ema hotu bele hasoru Maromak no hatene Ninia domin.
Ho ha’u-nia domin,
Ir Alma Castagna
