Papa Francisco nia lia-menon iha Domingu I Kuarezma,( 26 Fevereiru 2023)
Maun no biin-alin sira, buongiorno!
Evanjellu Domingu dahuluk Kuarezma nian aprezenta mai ita Jezús ne’ebé diabu babeur iha rai-fuik maran (kf Mt 4,1-11). Diabu signifika “makfahek”. Diabu sempre hakarak kria divizaun, no ida-ne’e mak nia propoin hodi babeur Jezús mós. Ne’e duni ita ba haree nia hakarak fahe husi sé no ho maneira sá loos mak nia babeur Jezús.
Diabu hakarak fahe Jezús husi sé? Depoizde simu Batizmu husi João iha Jordão, Aman bolu Jezús «Ha’u Oan ne’ebé ha’u hadomi» (Mt 3,17) no Espíritu Santu tun ba Nia ho forma manu-falur nian (kf v. 16). Nune’e mak Evanjellu aprezenta Pesoa Divina na’in tolu metin iha unidade. Jezús rasik dehan katak nia mai mundu atu halo ita mós hola parte iha unidade ne’ebé iha entre Nia no Aman (kf Jo 17,11). Diabu fali, halo kontráriu: nia tama iha sena atu fahe Jezús husi Aman no hasees Nia husi ninia misaun unidade nian mai ita. Nia nafatin fahe.
Oras ne’e ita ba haree ho maneira sá loos mak nia koko atu halo. Diabu hakarak aproveita Jezús nia kondisaun umana, ne’ebé sai fraku tanba jejún loron haatnulu nia laran no hamlaha (kf Mt 4,2). Ne’e duni, malignu [buat aat] buka hatama iha nia “venenu” tolu ne’ebé forte liu, atu paraliza ninia misaun unidade nian. Venenu sira-ne’e mak apegu (kesi-an), deskonfiansa no podér. Uluknanai venenu apegu nian ba sasán sira, ba nesesidade sira; ho rasiosíniu ne’ebé atrai, diabu buka hamonu Jezús. “Ó hamlaha, tanba sá ó tenke jejún? Rona ó-nia nesesidade, habosu an bá, ó iha direitu no podér: nakfilak fatuk sira ba paun”. Hafoin venenu daruak, deskonfiansa: “Ó seguru – malignu hatata – katak Aman hadomi ó? Koko nia bá, ezije nia atu selu! Soe ó an husi pontu aas liu templu nan no halo atu Nia halo buat ne’ebé ó hakarak”. Ikus mak podér: “Ó la presiza ó-nia Aman! Tanba sá ó hein ninia don sira? Ó tuir kritériu sira mundu nian, ó foti buat hotu mesmesak no ó sei sai kbiit-na’in!”. Jezús nia tentasaun tolu. No ita mós esperimenta tentasaun tolu ne’e, nafatin. Terrivel tebes, maibé nune’e duni, mai ita mós: apegu ba sasán, deskonfiansa no hamrook ba podér mak tentasaun tolu ne’ebé habelar no perigoza, ne’ebé diabu uza atu fahe ita husi Aman no la halo ita sente ona nu’udar maun no biin-alin sira entre ita, atu lori ita ba solidaun no ba dezesperu. Ida-ne’e mak nia hakarak halo ba Jezús, ida-ne’e mak nia hakarak halo mai ita: lori ita ba dezesperu.
Maibé Jezús manán tentasaun sira. No oinsá Nia manán? Hodi evita diskute ho diabu no hodi hatán ho Maromak nia Liafuan. Ida-ne’e importante: ho diabu ita la diskute, ho diabu ita la halo diálogu! Jezús enfrenta nia ho Maromak nia Liafuan. Nia temi fraze sira Eskritura nian ne’ebé ko’alia kona-ba liberdade husi sasán sira (kf Dt 8,3), kona-ba konfiansa (kf Dt 6,16) no kona-ba serví Maromak (kf Dt 6,13), fraze tolu kontráriu ba tentasaun sira. Nia la halo diálogu, la halo negosiasaun ho nia, maibé hakribi ninia hakaran sira ho Liafuan ne’ebé halo di’ak mai husi Eskritura. Konvite ida mós mai ita: ho diabu ita la diskute! La halo negosiasaun, la halo diálogu; ita la manán diabu hodi ko’alia ho nia, nia forte liu ita. Ita manán diabu hodi kontra nia ho Maromak nia Liafuan iha fiar. Ho modu ida-ne’e Jezús hanorin ita atu defende unidade ho Maromak no entre ita husi makfahek nia atake sira. Maromak nia Liafuan mak Jezús nia resposta ba diabu nia tentasaun sira.
No ita husu: sá loos fatin ne’ebé Maromak nia Liafuan okupa iha ha’u-nia moris? Ha’u uza nia iha ha’u-nia luta espirituál sira? Se ha’u iha vísiu ida ka tentasaun ida ne’ebé repete beibeik, tanba sá, ha’u la husu tulun, ha’u la buka versíkulu ida husi Maromak nia Liafuan ne’ebé hatán ba vísiu ida-ne’e? Hafoin, bainhira tentasaun to’o mai, ha’u temi Liafuan, ha’u harohan hodi konfia iha Kristu nia grasa. Mai ita koko halo ida-ne’e, sei tulun ita iha tentasaun sira, sei tulun maka’as ita, basá, entre lian sira ne’ebé ko’alia iha ita-nia laran, sei nalian Maromak niaLiafuan ne’ebé halo di’ak.
Maria, ne’ebé simu Maromak nia Liafuan no ho ninia haraik-an manán foti-an makfahek nian, akompaña nafatin ita iha luta espirituál Kuarezma nian.
