27 Setembru
São Vicente de Paulo moris iha 24 Abríl 1581, iha Pouy, tasi-mane Fransa nian no sarani iha loron hanesan. Vicente mak oan datoluk husi Jean de Paul no Bertrande de Moras. Nia aman-inan serbisu iha to’os ho fiar firme no forte. Nia inan rasik mak fó edukasaun relijioza ba sira-nia oan na’in neen.
Vicente destaka nia an iha intelijénsia no iha laran-manas relijiozu. Nia hahú estuda iha sidade Dax, no ikus mai sai profesór. Nia estuda teolojia iha Universidade Toulouse. Ninia ordenasaun ba amlulik, ho de’it tinan 19, halo iha 23 Setembru 1600. Iha époka ne’e nia liu husi provasaun forte: feto-faluk ida ne’ebé gosta rona ninia pregasaun, hatene tiha katak nia ema kiak, husik ba nia eransa, propriedade ida no kuantidade ida osan nian, ne’ebé komersiante iha rai iha Marselha. Padre Vicente bá atu simu eransa ne’e ho intensaun atu fahe ba ema kiak sira. Fila husi Marselha, roo ne’ebé nia hodi halo viajen hetan atake husi pirata Túrkia nian. Pe. Vicente sai prizioneiru no sira faan nia nu’udar atan iha Túnis. Tuir mai sira faan fali ba mane seluk ne’ebé, bainhira mate, husik nia nu’udar eransa ba subriñu kintál na’in ida. Nia uluk katóliku, maibé, tanba ta’uk persegisaun, nia sai tiha Islam.
Kintál-na’in ne’e nia feen ida admira loos múzika ne’ebé nia rona Pe. Vicente hananu bainhira nia reza no hakarak hatene ninia signifikadu. Bainhira Pe. Vicente evanjeliza nia, feto ne’e bolu nia laen nia atensaun hodi dehan katak nia labele husik ninia relijiaun ne’ebé furak liu no séria. Patraun arrepende no konverte an. Liu tiha fulan ruma, mane ne’e bá ho Pe. Vicente to’o Fransa. Sira subar husi Islam sira, iha 1607. To’o iha Avignon sira hasoru ‘Vice-Legado’ Amu-Papa nian no Vicente simu fali kredensiál sira amlulik nian. Nia eis-patraun fila ba Igreja Katólika, simu nia iha mosteiru ida (konventu) no sai monje.
Iha Roma, Pe. Vicente estuda iha universidade no forma an iha ‘Direito Canônico’. Nia simu nomeasaun nu’udar Kapelaun Liurai-Feto Margarida de Valois, feen husi liurai Henrique IV. Nia fahe esmola sira ba ema kiak no vizita moras sira iha ospitál. Pe. Vicente kumpri nia misaun amlulik nian ho domin no laran-manas boot, no ema hotu haree nia nu’udar santu. Ba Pe. Vicente, ema moras ida-idak no ema ida-idak, maski kiak liu, nia mak Jezús Kristu rasik no tenke trata nia nune’e. Kardeál Pierre de Bérulle, Bispu Paris nian, nomeia Pe. Vicente de Paulo nu’udar vigáriu Clichy nian, iha bairru ida sidade nian.
Pe. Vicente funda Konfraria Rozáriu nian, ne’ebé nia membru sira dedika an ba vizita no tau matan ba ema moras sira. Nune’e, nia sai Kapelaun Jerál no Reál Fransa nian. Depois, nia funda Kongregasaun Misaun nian, Padre Lazarista sira, nee’bé serbisu atu evanjeliza ema sira serbisu iha to’os.
Husi Pe. Vicente nia apelu ida iha Châtillon, moris Konfraria Karidade nian, hanaran mós movimentu Señora sira Karidade nian. Ninia relijioza dahuluk mak to’os-na’in ida, Ir. Margarida Nasseau, ne’ebé hetan orientasaun husi Santa Luísa de Marillac. Depois, nia ofisializa Konfraria Irmán sira Karidade nian, ohin-loron ema hatene nu’udar “Filhas da Caridade”.
Husi nia domin ba Maromak no ema kiak sira, Pe. Vicente de Paulo organiza obra karidade barak, hodi saran an tomak ba maluk sira ne’ebé presiza liu. Ema hanaran nia ema kiak sira nia aman no nia mós lori mudansa barak iha kleru. Konferénsia S. Vicente de Paulo nian ne’ebé ohin loron ita rona hahú ho António Frederico Ozanam no nia maluk sira, iha tinan 1833. Konferénsia sira-ne’e hetan inspirasaun husi S. Vicente de Paulo, no habelar iha mundu tomak. S. Vicente hakerek regra no konduta sira atu vizita ema kiak no moras sira, ho respeitu no diskrisaun ba ema kiak sira, la hatún sira ba buat ida, maibé halo sira nia an hanesan ema kiak sira.
Ba S. Francisco de Sales, Vicente de Paulo mak amlulik santu liu tempu ne’ebá nian. Nia mate no ema hakoi nia iha kapela Igreja S. Lázaro nian, iha sidade Paris nian. Nina kanonizasaun iha Juñu 1737. Iha Maiu 1885, Papa Leão XIII deklara nia nu’udar patronu obra sira karidade nian.
