mercoledì, Giugno 18, 2025
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
Advertisement
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
        • Don Bosco
        • Madre Mazzarello
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
        • Tinan 2013
        • Tinan 2014
        • Tinan 2015
        • Tinan 2016
        • Tinan 2021
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio
No Result
View All Result
FMA Timor Leste
No Result
View All Result

Santu Agostinho, Bispu Hipona nian no Doutór Igreja nian

by admin
28/08/2023
in Santu/a no Beatu/a
Share on FacebookShare on TwitterEmail

Agostinho moris iha 13 Novembru 354, iha Tagaste, Áfrika. Nia inan, Santa Mónica eduka nia ba fiar katólika, maibé Agostinho la tuir ninia ezemplu. Adolexente moris, matenek no haksolok, nia dedika an ba estudu retórika nian no hetan rezultadu exelente. Agostinho hadomi moris no prazér sira, kuda amizade, iha paixaun domin oioin, gosta teatru, buka divertimentu no distrasaun sira.

Iha Cartagena, iha-ne’ebé nia kontinua estudu sira, nia fuan monu ba fetor-raan ida; tanba nia klase inferiór, nia la halo sai nia feen, maibé moris hamutuk de’it; rezultadu husi relasaun ne’e mak Adeodato. Maski nia idade foin-sa’e, Agostinho fiél no asume responsabilidade vida uma-kain nian. Durante ne’e, leitura kona-ba Hortensius livru Cícero nian, muda ninia modu atu enfrenta problema sira. “Ksolok – oradór boot Cícero hakerek – konsiste iha rikusoin sira ne’ebé la mohu: sabedouria, verdade, virtude sira”. Nune’e, Agostinho hahú buka soin sira-ne’e.

Buka Lia-loos eh Verdade

Nia hahú ninia babukak liuhusi Bíblia. Maibé, tanba toman ona ho testu sira ne’ebé halo tarutu boot, nia haree Bíblia nu’udar groseira no la iha lójika. Entaun, nia hakbesik ba manikeízmu. Bainhira fila ba Tagaste, nia loke eskola gramátika no retórika nian, ho benfeitór ida nia tulun. Maski nune’e, moris ne’ebé nia hala’o la fó satisfasaun ba nia, tanba ne’e, nia fila hikas ba Cartagena, hodi hein atu hetan moris di’ak liu. Maski nune’e, nia kontinua la satisfeitu. Ninia hamrook ba lia-loos la lakon ho doutrina manikeísta. Joven retóriku ho promesa boot, hakat ba tipu sira seluk babukak nian. Nune’e, iha tinan 382, nia muda ba Roma, ho nia maluk no nia oan-mane, hodi la fó hatene ba ia inan, maski nia ba Cartagena.

Iha kapitál, Agostinho kontinua iha kontaktu ho manikeísta sira, no husi sira nia simu tulun no apoiu. Ikusmai, nia komprende katak Providénsia mós liu husi hilin naksalak sira. Ninia karreira hetan susesu, to’o nia hetan kátedra Retórika iha Milano, iha 384, maibé ninia laran lahakmatek kontinua haterus nian.

Konversaun: “Kaer no lee”

Nia ambisaun hetan satisfasaun, maibé nia fuan lae. Atu halo sai di’ak liután ninia “ars oratoria” (arte oratória), nia hahú tuir sermaun sira santu Bispu Ambrósio nian. Nia hakarak komprende ninia kapasidade dialétika sira. Maibé, Bispu ninia liafuan kona kle’ean tebes nia. Iha tempu ne’e, nia inan Mónica muda ba Milano, hodi hela ho nia, liuliu, ho orasaun sira. Agostinho hakbesik ba beibeik ba Kreda katólika, no nia sente nia an nu’udar katekúmenu ida. Nia agora presiza mak hetan espoza sarani ida no la’ós moris hamutuk de’it. Feto ne’ebé moris ho nia ba tinan barak, fila fali ba Áfrika.

Sei la hakmatek, Agostinho lee testu sira filozofia nian no Sagrada Eskritura sira. Nia iha atrasaun ba pensadór gregu sira no estilu moris axeta kristaun sira-nian, maibé nia la konsege deside.

Loron ida iha Agostu 386, dezorientadu no iha konfuzaun, iha dezesperu no ho tanis, nia rona lian ida: “Foti no lee”! Nia hanoin katak lian ne’e konvida nia atu foti S. Paulo nia Surat sira, ne’ebé iha meza leten, no hahú loke porakazu. No lia lee: “Ita iha hahalok onestu, hanesan iha loron, la’ós hodi han resin no lanu, la’ós ho sala foer no hahalok nara-naran de’it, la’ós ho halakon malu no laran-moras, maibé tau ita Na’i Jezús Kristu nu’udar imi-nia hatais no keta fó fatin ba isin nia kaan aat sira” (Rm 13, 13-14). Leitura pasajen ne’e nian kona maka’as nia. Nune’e, nia konsege muda moris no dedika an totalmente ba Maromak. Santu Ambrósio fó batizmu ba nia iha kalan entre 24 no 25 Abríl 387. Tan nia hakarak fila ba Áfrika, nia bá Roma, atu sae roo iha portu Ostia nian, Iha-ne’ebá, nia inan Mónica mate.

Komunidade Agostiniana dahuluk no ministériu episkopál

Iha Tagaste, Agostinho funda ninia komunidade dahuluk. Entre tinan 390  nia rohan no inísiu tinan 391 nian, nia bá iha bazílika Hipona, iha-ne’ebé Bispu Valério haklaken ba sarani sira nesesidade kona-ba presbíteru ida iha ninia diseze. Povu ho entuziazmu lori Agostinho ba Bispu nia oin, ne’ebé ordena nia amlulik. Nia konxiene katak nia moris nakfilak ba Maromak, hodi estuda no medita Eskritura sira, maibé oras ne’e nia komprende katak nia simu bolun ba buat ruma liután. Nia troka Valério, sai Bispu Hipona nian. Nia husik hela hakerek barak, iha-ne’ebé nia konsege rekonsilia “fé no razaun”. Livru balun mak “O livre arbítrio, A Trindade, A cidade de Deus”. Ita keta haluha ho mudu partikulár livru “As Confissões”, iha-ne’ebé Agostinho haktuir ninia istória rasik, hodi hatudu sai, ho modu majistrál, ninia interioridade no istória ninia fuan nian.

Ninia fraze ruma

“Ita halo ami ba Ita, Na’i, no ami-nia fuan sei la iha dame enkuantu la  deskansa iha Ita” (Confissões 1, 1, 1).

“Keta sai ba li’ur, maibé fila ba ó laran: lia-loos horik iha ema nia interiór” (A verdadeira religião, 39, 72).

“Ema ida labele hakat liu tasi sékulu ne’e nian, se Kristu nia Krús la lori nia… keta husik krús, basá nia mak sei lori ó”. (Comentário sobre o Evangelho de São João 2, 2).

Tags: Santu Agostinho
Previous Post

Santa Mónica, inan ne’ebé la para atu harohan ba nia oan nia konversaun

Next Post

Kristu la’ós rekordasaun ida pasadu nian; Nia la’o ho ita

Related Posts

Festa Saun José nu’udar Beata Virjen Maria nia kaben

Festa Saun José nu’udar Beata Virjen Maria nia kaben

by Redasaun

19-marsu-2025 Dili- Timor-Leste ; Jose Mai husi desendente husi liñajen David nian too Jacob (Mt 1,16) no Eli (Lc 3,23),...

Saun Luigi Versiglia no Callisto Caravario, Amlulik no mártir. Festa ba kreda Timor no nu’udar patrono ba Salesiano sira.

Saun Luigi Versiglia no Callisto Caravario, Amlulik no mártir. Festa ba kreda Timor no nu’udar patrono ba Salesiano sira.

by Redasaun

  Callisto Caravário moris iha Courgnè, Italia, loron 8 junho 1903. Moris hosi família simples no fiar na'in. Tama Noviciado...

Iha dalan ho Irmán Maria Troncatti

Iha dalan ho Irmán Maria Troncatti

by Redasaun

  Loron 16 fulan-Fevereiru tinan 2025 selebra aniversáriu moris nian ba dala 142 Beata Maria Troncatti, Maria Auxiliadora nia Oan-Feto,...

Copyright FMATIN© 2025 All rights reserved

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • HOME
  • Destake
    • FMA News
    • Husi Kreda
    • Família Saleziana
  • Sé mak ami
    • Institutu
      • Kona-ba ami
      • Fundadór sira
      • Husi Madre Jerál
      • Obra sira
    • Provinsia
      • FMA TIN
      • Husi Provinsiál
      • Programa Provínsia TIN
    • Komunidade
      • Komunidade Sira
      • Timor-Leste
      • Indonesia
  • Animasaun no Governasaun
    • Adminstrasaun
    • Pastorál Juveníl
    • Formasaun
    • Misaun Ad Gentes
    • Família Saleziana
    • Komunikasaun Sosiál
  • Edukomunika
    • Karizma
    • Edukomunika ohin
    • Ekolojia
  • Liturjia
    • Tinan A
    • Tinan B
    • Tinan C
  • Vida Sarani
    • Ha’u fiar
    • Na’i-Feto
    • Santu/a no Beatu/a
  • Rekursu
    • Bíblia
      • Testamentu Foun
      • Lectio Divina
      • Aprofundamentu bíbliku
      • Formasaun bíblika
    • Vida Konsagrada
      • Dokumentu Vida Konsagrada
      • Formasaun Vida Konsagrada
    • Kreda
      • Dokumentu Amu-Papa
      • Dokumentu Kreda nian
      • Formasaun litúrjika
      • Katekeze Tinan Fiar nian
    • Dokumentu FMA
      • Dokumentu Propriu Institutu FMA nian
      • Fonte
      • Renovasaun Vitál
    • Formasaun FMA
      • Formasaun Inisiál
      • Formasaun Kontínua
    • Orasaun
      • Adorasaun
      • Don Bosco
      • Kuarezma
      • Madre Mazzarello
      • Maria
      • Pentekostes
      • Retiru
      • S. José
      • Sagrado Coração de Jesus
      • Salmu sira
    • Espiritualidade Saleziana
      • Dimensaun Mariana
      • Don Bosco
      • Maria Mazzarello
      • Reitór-Mor
      • Santidade iha Família Saleziana
      • Sistema Preventivu
    • Pastorál Juveníl
      • Animadór 2013
      • Animadór 2014
      • Animadór 2015
      • Enkontru vokasionál
      • Oratóriu
  • Tatoli
  • Galeria
    • Photo
    • Video
    • Audio


Copyright FMATIN © 2025. All Rights Reserved.