Dili – Iha 17 Novembru 2017, Relijioza no Formande sira husi kongregasaun oioin iha Dili laran no mós menina kolejiu Balide, totál hamutuk 45 ne’ebé partisipa workshop halo husi HALIKU ( Hau Hili atu Kura).
Objetivu husi Seminar ne’e mak atu fahe informasaun kona ba moras Kankru Susun no Kankru Serviks ba feto maluk Relijioza no menina sira, atu bele prevene an rasik no ajuda grupu HALIKU atu habelar informasaun ba feto maluk sira seluk iha pastorál.
Iha introdusaun dahuluk Sra. Maria Imaculada aprezentasaun kona ba HALIKU mak grupu ida ne’ebé integra an ba Fundasaun ALOLA ne’ebé hahu ona iha tinan 2006.
Iha eventu ne’e Sra. Cidalia Mozinho Guterres ( Prezidente Republica nia Espoza) nu’udar Primeira Dama, marka mós nia prezenza hamutuk ho Relijioza sira, iha konventu Madre Saleziana Balide, hahu Abertura tuku 09:00 dader to’o remata iha tuku 12:30 meuidia. Sra. Cidalia Nia prezensa nu’udar inan nasaun nian iha Relijioza sira nia le’et, fahe esperensia kona ba moras kankru ne’ebé dala barak hamate inan feton sira nia moris, ida ne’e sai risku boot ba Relijioza sira tanba sintoma sira ba moras ne’e barak afeta liu ba relijioza sira tanba la kous.
Kankru kona ema, lahare ema nia status: beik ,matenek, kiak, riku… nst. Ita iha obrigasaun atu fahe informasaun ba ema hotu, liuliu tau matan ba feto maluk sira. Tanba feto mak forsa boot ida husi jerasaun ba jerasaun. Saude nudar isin lolon, nia na’in mak sente. Nudar inan no feto ita mós kuidadu ba ita nia saude tanba dala ruma ita preokupa ba ema seluk hodi haluha an rasik.
Iha enkontru ne’e Primeira Dama apelo liu ba inan feton sira ne’ebé foin mak partus atu tau matan didiak ba sira an, hahan no fó tempu barak ba deskansa, tanba iha realidade feto serbisu barak liu e deskansa menus. Nudar feto ka inan iha kna’ar boot ba edukasaun. Nia mós husu labele moe atu loke an hodi husu ajuda ba problema hirak ne’ebé sei mósu ba an rasik.
Sasin husi vivente Sra. Isabel Fernandes Delima, ne’ebé nia rasik fó sasin kona ba moras ne’e.
Uluknanai nia dehan katak Ita nia forsa mai husi Maromak, no hanoin pozitivu nafatin e pasensia ba Doutor sira ne’ebé halo tratamentu mai ita. Ida ne’ebé mak hanesan xave ida ne’ebé bele kura ita nia moras rasik. Nia Fó korajen ba relijioza sira atu lamoe hakbesik an ba Sentru Saude ka Grupu HALIKU bainhira kona moras ne’e. “ Moras la oho enkuantu ita iha hakarak atu luta”
Enkontru ne’e taka ho liafuan badak husi Koordenadora HALIKU ne’ebé dehan: moras kankru bele prevene bainhira ita hatene deskobre sintoma, sinál no oinsa halo dektesaun sedu ba moras sira ne’e. Grupu ne’e mós husik hela brochure balun atu inan feton sira sira bele hatene no mós bele kontantu, se karik ema ruma hetan sinal ba moras ne’e bele lalais hetan tratamentu.
(Ines Bartolo freitas)
