Papa Francisco nia lia-menon iha Domingu II Kuarezma nian
Maun no biin-alin doben sira, ‘buongiorno’!
Iha domingu daruak Kuarezma nian, haklaken Evanjellu Transfigurasaun nian: Jezús lori ho nia ba foho ida Pedro, Tiago no João no revela an ba sira ho ninia fafurak tomak Maromak Oan nian (kf. Mt 17, 1-9).
Mai ita reflete uitoan kona-ba sena ida-ne’e no ita husu ba ita-nia an: konsiste iha sá loos fafurak ida-ne’e? Saida mak dixípulu sira haree? Efeitu espetakulár ida? Lae, la’ós nune’e. Sira haree naroman Maromak nia santidade nian nabilan iha Jezús nia oin no hatais, ilas perfeitu Aman nian. Revela mai ita Maromak nia majestade, Maromak nia fafurak. Maibé Maromak mak Domin no, tanba ne’e, dixípulu sira haree ho matan rasik Domin divinu nia beleza no nabilan hola isin iha Kristu. Sira iha antesipasaun ida paraízu nian! Surpreza ida ba dixípulu sira! Btempu kleur mak sira- iha sira-nia matan Domin nia oin, no sira nunka nota oinsá Nia furak loos! Agora de’it mak sira nota no ho kontente, ho ksolok boot.
Jiha realidade, Jezús, ho esperiénsia ida-ne’e forma hela sira, prepara hela sira ba ain-hakat ida importante liu. Defaktu, la kleur sira tenke hatene rekoñese fafurak hanesan, bainhira Nia sae iha krús no nia oin sei sai lafurak. Pedro iha difikuldade atu komprende: nia gosta atu hapara tempu, tau iha sena “pauza”, hela iha-ne’ebá no hanaruk esperiénsia furak ne’e, maibé Jezús la permiti. Ninia roman, defaktu, labele redús ba “momentu májiku” ida! Ho maneira ida-ne’e, nia sai buat ruma falsu, artifisiál, ne’ebé lakon iha abu-abu sentimentu sira ne’ebé liu. Iha kontráriu, Kristu mak roman ne’ebé gia dalan, nu’udar koluna ahi nian ba ema sira iha rai-fuik maran (kf Êx 13, 21). Jezús nia fafurak la haketak dixípulu sira husi realidade moris nian, maibé fó forsa ba sira atu tuir Nia to’o Jerusalém, to’o krús. Kristu nia beleza la haketak, lori bá oin nafatin, la halo subar an: bá oin!
Maun no biin-alin sira, Evanjellu ne’e trasa dalan ida mai ita mós: nia hanorin ita oinsá importante horik ho Jezús, to’o bainhira la fasil atu komprende buat hotu ne’ebé Nia dehan no halo mai ita. Loloos, hodi hela ho Nia mak ita aprende atu rekoñese iha nia oin fafurak nia domin nian ne’ebé saran an, naksira husi nia oin, inkluzive bainhira nia lori sinál sira krús nian. No iha ninia eskola mak ita aprende atu kapta fafurak hanesan iha ema sira ne’ebé la’o iha ita-nia sorin nia oin: familiár sira, amigu sira, kolega sira, sira ne’ebé, ho forma oioin, tau matan mai ita. Oin nabilan hira, hamnasa midar hira, namkurut hira, matan-been hira no fitar hira ko’alia kona-ba domin hale’u ita. Mai ita aprende atu rekoñese no atu hakonu ita-nia fuan ho sira. No depois ita bá, atu lori mós ba ema seluk naroman ne’ebé ita simu, ho obra konkreta sira domin nian (kf. 1 Jo 3, 18), tama ho jenerozidade boot liután iha okupasaun loroloron nian, hodi hadomi, hodi servi no perdua ho entuziazmu boot liután no disponibilidade. Kontemplasaun kona-ba Maromak nia kmanek sira, kontemplasaun Maromak nia oin nian, Na’i nia oin, tenke lori ita ba ema seluk nia servisu.
Ita bele husu ba an rasik: ita rekoñese naroman Maromak nia domin nia roman iha ita-nia moris? Ita rekoñese ho ksolok no gratidaun iha ema sira nia oin ne’ebé hadomi ita? Ita buka iha ita-nia sorsorin sinál sira naroman ne’e nian, ne’ebé hakonu ita-nia fuan no loke ba domin no servisu? Eh ita prefere ahi lakan du’ut ídolu sira-nian, ne’ebé haketak no taka ita iha an rasik? Na’i nia naroman boot no naroman falsu no artifisiál ídolu sira-nian. Ida-ne’ebé mak ha’u prefere?
Atu Maria, ne’ebé rai iha nia fuan nia Oan nia naroman, to’o iha nakukun Kalváriu nian, akompaña ita nafatin iha dalan domin nian.
