Papa Francisco nia liafuan molok Angelus, 7 Fevereiru 2021

Maun no biin-alin sira, bondia!

Dala ida tan iha Prasa Saun Pedro. Evanjellu ohin nian (kf Mc 1,29-39) aprezenta kura husi Jezús nia parte, ba Pedro nia banin-feto no ema barak seluk tan ne’ebé moras no terus ne’ebé hale’u Nia. Pedro nia banin-feto mak ida-ne’ebé hetan kura uluk liu iha Marcos nia relatu: feto ne’e iha toba-fatin tan isin-manas; hasoru nia, Jezús nia jestu mak jestu simbóliku ida: «Nia hakbesik, halo nia hamri’ik hodi kaer nia liman» (v. 31), Evanjelista nota. Iha laran-midar boot iha hahalok simples ne’e, ne’ebé parese naturál: «Isin-manas husik nia no nia serví sira» (ibid.). Jezús nia podér ne’ebé kura la hetan rezisténsia ida; no ema ne’ebé hetan fali isin-di’ak halo fali nia vida normál, hodi hanoin kedas ba ema seluk no la’ós ba nia an rasik – no ida-ne’e signifikativu, ne’e mak sinál “saude “ loos nian!

Loron ne’e loron sábadu ida. Ema knua nian hein loron-matan monu no hafoin, hotu tiha obriagasaun deskansu nian, sai no lori moras hotu no ema sira diabu tama ba Jezús. No nia kura sira, maibé bandu demóniu sira atu fó sai katak Nia mak Kristu (kf vv. 32-34). Nune’e, husi inísiu kedas, Jezús hatudu ninia predilesaun ba ema terus-na’in sira iha isin no iha espíritu; ne’e mak predilesaun Aman nian, ne’ebé nia enkarna no hatudu ho hahalok no liafuan sira. Ninia dixípulu sira sai sasin matan nian, haree buat sira-ne’e no fó sasin. Maibé Jezús lakohi sira sai espetadór de’it ba ninia misaun: Nia envolve sira, konvida sira, fó mos ba sira kbiit atu kura ema moras no duni sai demóniu sira (kf Mt 10,1; Mc 6,7). No buat ne’e kontinua lahó interrupsaun iha Kreda nia moris, to’o ohin loron. Ida-ne’e importante. Tau matan ba ema moras tipu oioin la’ós “atividade opsionál”, lae. La’ós buat ruma sekundáriu, lae. Tau matan ba ema moras tipu oioin halo parte integrante misaun Kreda nian, hanesan ho ida Jezús nian. No misaun ida-ne’e mak lori Maromak nia ternura ba umanidade terus-na’in. Iha loron ruma tan fó hanoin mai ita kona-ba ne’e, 11 Fevereiru, Loron Mundiál Ema-Moras sira-nian.

Realidade ne’ebé ita moris daudaun iha mundu tomak tanba pandemia halo atuál ho modu partikulár mensajen ida-ne’e, misaun esensiál Kreda nian ida-ne’e. Job nia lian, ne’ebé nalian iha Liturjia ohin nian, dala ida tan sai intérprete ba ita-nia kondisaun umana, ne’ebé aas iha dignidade – ita-nia kondisaun umana, aas liu iha dignidade – no tempu hanesan frajil liu. Iha realidade ida-ne’e nia oin, nafatin mosu iha fuan pergunta: “tanba sá?”.

No ba pergunta ida-ne’e Jezús, Liafuan ne’ebé hola isin, hatán la’ós ho esplikasaun ida ba – tanba sá ita aas liu iha dignidade no frajil liu iha kondisaun, Jezús la hatán ba ne’e ho esplikasaun ida –, maibé ho prezensa ida domin ne’ebé hakruuk, ne’ebé kaer liman no halo hamriik, hanesan Nia halo ho Pedro nia banin-feto (kf Mc 1,31). Hakruuk atu halo hamriik ema seluk. Ita keta haluha katak modu lejítimu atu hateke ema seluk husi leten ba kraik mak bainhira ó lolo liman atu tulun nia hamriik. Ida-ne’e de’it. No ida-ne’e mak misaun ne’ebé Jezús entrega ba Kreda. Maromak nia Oan manifesta ninia kbiit-liurai “husi leten ba kraik”, la’ós husi dook, maibé hodi hakruuk, hodi lolo liman; nia manifesta ninia kbiit-liurai iha prosimidade, iha ternura no iha kompaixaun.Dala hira iha Evanjellu ita lee, iha problema saude nia oin eh problema naran de’it” “nia iha laran-sadia”. Jezús nia kompaixaun, Maromak nia prosimidade iha Jezús mak Maromak nia estilu. Evanjellu ohin nian fó hanoin mós katak kompaixaun ne’e tau nia abut kle’an iha relasaun íntima ho Aman. Tanba sá? Molok dadeersaan nakukun no loron monu tiha, Jezús hadook an no hela mesak atu harohan (v. 35). Husi ne’ebá mak Nia hetan forsa atu hala’o ninia ministériu, haklaken no halo kura.

Atu Virjen Santa tulun ita husik Jezús kura ita – ita presiza nafatin, ita hotu – atu husi ita-nia parte sai sasin Maromak nia ternura ne’ebé kura.