Roma – Sínodu Família hahú ohin ho Misa ne’ebé konselebra husi Papa Francisco hamutuk ho kardeál sira, patriarka sira, arsebispu sira, bispu no amlulik sira membru Sínodu nian, hamutuk konselebrante 230. 

Tuirmai “Omilia Papa Francisco nian iha Misa abertura Sínodu Estraordináriu kona-ba Família”:

«Ohin profeta Isaías no Evanjellu uza ilas to’os-uvas Na’i nian. Na’i nia to’os-uzas mak Ninia “mehi”, projetu ne’ebé Nia kuda ho Ninia domin otmak, nu’udar to’os-na’in ida ne’ebé tau matan ba ninia to’os-uvas. Ai-uvas mak ai-hori sida ne’ebé husu kuidadu barak!

Maromak nia “mehi”  mak ninia povu: Nia mak kuda no rau matan ho domin pasiente no fiél, atu sai povu ida santu ne’ebé lori fuan di’ak wain justisa nian.

Maibé iha profesia antiga, nune’e mós iha Jezús nia aikanoik, Maromak nia mehi sai frustradu. Isaías dehan katak, to’os-uvas, ne’ebé Nia hadomi no tau matan didi’ak, «prodús uvas siin» (5,2.4), enkuantu Maromak «hein justisa buat ne’ebé mai mak fakar raan, Nia hein moris loos no mai hakilar opresaun nian» (v. 7). Iha Evanjellu fali, serbisu-na’in sira iha to’os mak estraga Na’i nia projetu: sira la halo sira-nia serbisu, maibé hanoin de’it ba sira-nia interese.

Jezús, ho ninia aikanoik, dirije ba ulun sira maluliks nian no ba katuas sira povu nian, katak “matenek-na’in sira”, ba klase dirijente. Ba sira ho modu partikulár Maromak entrega Ninia “mehi”, katak Ninia povu, atu sira kuda, atu sira tau matan, atu sira proteje husi balada fuik sira. Ne’e mak knaar ulun isra povu nian: kuda Na’i nia to’os-uvas ho liberdade, kriatividade no badinas.

Jezús dehan katak serbisu-na’in sira foti to’os-uvas nu’udar sira-nian; tanba sira-nia kaan-teen no loko-an sira halo ba to’os ne’e tuir sira nia hakaran, none’e hasai husi Maromak posibilidade atu realiza Ninia mehi ba povu ne’ebé Nia hili.

Tentasaun kaan-teen nian prezente nafatin. Ita hetan buat ne’e mós iha profesia Ezequiel nian kona-ba bibi-atan sira (kf. kap. 34), ne’ebé S. Agostinho komenta iha ninia Diskursu famozu ne’ebé ita foin lee iha Liturjia Oras nian. Kaan-teen ba osan no podér. No atu habosu kaan-teen ne’e bibi-atan aat sira hatodan iha ema sira nia kabaas naha ne’ebé sira la muda ho sira-nia liman-fuan ida (kf Mt 23,4).

Ita mós, iha Sínodu Bispu sira nian, simu bolun atu serbisu ba Na’i nia to’os-uvas. Asembleia sinodál la serve atu diskute ideia furak no orijinál sira, eh atu haree sé mak intelijente liu… Serve atu kultiva no tau matan didi’ak ba Na’i nia to’os-uvas, atu koopera ho Ninia mehi, ho Ninia projetu domin nian ba Ninia povu. Iha kazu ida-ne’e, Na’i husu ita atu tau matan ba família, ne’ebé husi orijen kedas mak parte integrante Ninia planu domin nian ba umanidade.

Ita hotu ema maksalak no mai ita mós bele iha tentasaun atu “sai na’in” ba to’os-uvas. Tanba kaan-teen ne’ebé nunka falta iha ita umanu sira. Maromak nia mehi xoke nafatin ho ninia servidór balun nia ipokrizia. Ita bele “impede” Maromak nia mehi se ita la husi Espíritu Santu gia ita. Espíritu haraik mai ita sabedouria ne’ebé hakat liu siénsia, atu serbisu jenerozamente ho liberdade loos no kriatividade umilde.

Maun-alin Sinodál sira, atu kultiva no tau matan didi’ak ba to’os-uvas, presiza ita-nia fuan no ita-nia neon sira hetan protesaun mai husi «Maromak nia dame ne’ebé supera intelijénsia hotu» (kf Fil 4,7) iha Jezús Kristu. Nune’e ita-nia hanoin sira no ita-nia projetu hotu sai tuir Maromak nia mehi: forma povu santu ida pertense ba Nia no povu ne’ebé prodús fuan sira Maromak nia Reinu nian (kf Mt 21,43)».