Kultu ba Maria nia Futar Fuan Sala-Laek

Kultu ba Maria nia Futar Fuan Sala-Laek

Oinsá moris kultu ba Maria nia Futar Fuan Sala-Laek [“Coração Imaculado de Maria”]?

Saun João Eudes (1601-1680) mak promotór ne’ebé iha 1643, hahú selebra festa “Maria nia futar Fuan Sala-Laek” ho relijiozu sira ninia kongregasaun nian. Iha 1668 kardeál legadu ba Fransa tomak aprova festa no testu litúrjiku sira, enkuantu Roma dalabarak lakohi konfirma festa ne’e. Depoizde introdusaun festa “Sagrado Coração de Jesus” iha 1765, mak fó kbiit atu selebra ida “Maria nia Fuan” nian, nune’e mak Missal Romano 1814 nian konsidera festa ne’e entre festa sira “pro aliquibus locis” (ba área ruma).

Papa Pio XII subliña iha surat ensíklika Haurietis aquas (1956), “Fuan rua Jezús no Maria nian nunka haketak malu iha domin; defaktu, fuan rua ne’e, fekit hamutuk ba ema”. Nia habelar festa ne’e iha 1944 ba Kreda tomak, hodi hanoin ba nafatin Konsagrasaun mundu nian ba “Coração Imaculado de Maria”, ne’ebé nia halo iha 1942. Kultu ba Maria nia Futar Fuan Sala-Laek simu impulsu maka’as depoizde aparisaun sira Fátima nian iha 1917, bainhira Na’i-Feto halo pedidu atu konsagra Rússia ba ninia Fuan Sala-Laek, pedidu lalehan nian ne’ebé seidauk hetan resposta.

Na’i-Feto Virjen Maria nia konvite hetan resonánsia maka’as iha Kreda iha tinan sira 1900 nian, liuhusi “atu konsagrasaun nian, dedikasaun nian husi komunidade sarani oioin, husi movimentu espirituál sira, husi konfraternizasaun sira no, liuliu husi Amu-Papa sira, hanesan Papa Pio XII, Papa João XXIII, Papa Paulo VI.

Papa João Paulo II konsagra mundu ba Maria nia futar Fuan Sala-Laek iha 13 Maiu 1982 iha Fátima no iha 25 Marsu 1984 iha Roma ho hahalok kolejiál ne’ebé repete solenemente iha prasa S. Pedro iha 8 Outubru 2000 durante “Grande Jubileu”. João Paulo II manifesta “atu piedade populár”, konsagrasaun, ne’ebé tau nia abut iha João 19, 25-27, iha Jezús nia testamentu, ne’ebé foti Maria nu’udar Kreda no umanidade nia innan: «Na’i-Feto, ne’e ó-nia oan». No ba eskolante: «Ne’e ó-nia inan».

Ikusmai, Papa Francisco, devotu boot liu Maria nian, ho piedade pesoál maka’as no la’ós banál, hakarak iha sintonia ho Virjen Santa nia hakaran hato’o liuhusi bibi-atan ki’ik-oan sira Fátima nian halo “atu konsagrasaun iha 25 Marsu 2022; maibé se Pio XII, Paulo VI, João Paulo II iha sira-nia atu konsagrasaun la halo, Papa Francisco temi Rússia nia naran, hodi aumenta Ukraina. Rússia la’ós apóstata, la’ós ateia, husi 1917 to’o muru Berlin monu, la iha ona sistema komunizmu. Prezidente Putin rasik, indivíduu perigozu ida-ne’e, ne’ebé ataka Ukraina, hanaran nia an sarani, nia bá uma-kreda.

Iha Fátima, Maria hatudu nia an nu’udar inan iha nia Oan ne’ebé hedi iha krús no moris-hi’as, liuliu iha momentu dramátiku sira la’ós de’it ba Ukraina maibé mós ba Rússia. Maria mak “mater umanitatis”, ne’e mak mensajen husi Fátima.